ฟุตบอลโลก 2022 รอบเพลย์ออฟ: สรุปทีมชาติตัดเชือกและโปรแกรมการแข่งขัน
โดย โตมร นวลประเสริฐ
การแข่งขัน ฟุตบอลโลก 2022 รอบคัดเลือกงวดเข้ามาสู่ช่วงโค้งสุดท้ายโดยจะได้บทสรุปในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า
สมาพันธ์ลูกหนังระดับท็อปจะใช้รูปแบบการเพลย์ออฟมาตัดสินบางส่วนหรือที่นั่งทั้งหมด และปิดท้ายด้วยการเพลย์ออฟระหว่างทวีป อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ เพื่อที่นั่งสู่ กาตาร์ 2022
ต่อไปนี้คือทุกสิ่งที่คุณควรรู้เกี่ยวกับการเพลย์ออฟ ฟุตบอลโลก รอบคัดเลือกของทุกทวีป และกำหนดการการแข่งขันทั้งหมด
ยุโรป (ยูฟ่า)
ถึงเวลานี้เราได้ 10 ทีมชาติโซนยุโรปจากทั้งหมด 13 ที่นั่งคว้าโควต้าใน ฟุตบอลโลก รอบสุดท้ายเป็นที่เรียบร้อยหลังจบรอบแบ่งกลุ่มโดย 10 ทีมดังกล่าวคือชาติที่จบด้วยอันดับแชมป์กลุ่มของทั้ง 10 กลุ่ม
ส่วนทีมที่จบรอบแบ่งกลุ่มด้วยอันดับที่ 2 รวมไปถึงเป็นชาติซึ่งทำผลงานเป็นแชมป์กลุ่มใน ยูฟ่า เนชันส์ลีก 2020/21 แต่ไม่สามารถทำอันดับติดท็อป 2 ทีมของ ฟุตบอลโลก รอบคัดเลือก ได้โควต้าเพลย์ออฟในรอบที่ 2
ดังนั้น พวเขาจะได้อีก 12 ทีมชาติที่เหลือซึ่งถูกแบ่งเป็น 'พาธ' (Path) เอ, บี และ ซี แต่ละพาธประกอบไปด้วย 4 ทีมดำเนินการแข่งขันในรูปแบบ มินิทัวร์นาเมนต์ ตัดเชือกแพ้คัดออกแบบเลกเดียว โดย 3 ทีมชาติตัวแทนจากแต่ละพาธจะกรุยทางสู่ ฟุตบอลโลก 2022 รอบสุดท้าย ร่วมกับอีก 10 ทีมก่อนหน้านี้
โดยรอบเพลย์ออฟของศึก ฟุตบอลโลก โซนยุโรป จะเริ่มต้นฟาดแข้งในสัปดาห์เบรกทีมชาติครั้งต่อไป ซึ่งรอบรองชนะเลิศจะฟาดแข้งในวันที่ 24-25 มีนาคม 2022 และนัดชิงชนะเลิศของทั้ง 3 พาธจะหวดกันในวันที่ 28-29 มีนาคม 2022
พาธเอ: เวลส์ พบ ออสเตรีย; สกอตแลนด์ พบ ยูเครน
พาธบี: รัสเซีย พบ โปแลนด์; สวีเดน พบ สาธารณรัฐเช็ก
พาธซี: โปรตุเกส พบ ตุรกี; อิตาลี พบ มาซิโดเนีย
อเมริกาใต้ (คอนเมโบล)
สำหรับโซน อเมริกาใต้ พวกเขาไม่ได้มีรอบเพลย์ออฟให้ได้ลุ้นกันอีกเฮือกแต่อย่างใด
คอนเมโบล จับเอา 10 ทีมชาติในโซนอยู่ร่วมกลุ่มเดียวกันโดยฟาดแข้งมาราธอนแบบลีก เหย้า-เยือน โดยแต่ละชาติต้องลงเล่นทั้งหมด 18 เกม ทีมที่จบด้วยอันดับท็อปโฟร์คว้าโควต้าผ่านเข้าไปเล่นใน ฟุตบอลโลก 2022 รอบสุดท้ายโดยอัตโนมัติ ขณะที่ทีมในอันดับที่ 5 จะได้ลุ้นกับการเพลย์ออฟข้ามโซน
การแข่งขันแบบ Round-robin พบกันหมดในลีกของทั้ง 10 ทีมจะสิ้นสุดลงในวันที่ 29 มีนาคม 2022 โดยจนถึงตอนนี้ บราซิล เป็นทีมเดียวที่ทำแต้มขาด การันตีการจบด้วยอันดับท็อปโฟร์เป็นที่เรียบร้อยโดยมี อาร์เจนตินา จ่อคว้าโควต้าดังกล่าวมาติดๆ ซึ่งอีก 2 ที่นั่งจะเป็นการขับเคี่ยวกันระหว่าง เอกวาดอร์, ชิลี, โคลอมเบีย, อุรุกวัย และ เปรู
แอฟริกา (ซีเอเอฟ)
ฟุตบอลโลก รอบคัดเลือกรอบที่ 3 ของโซนแอฟริกามีกำหนดการฟาดแข้งในเดือนมีนาคม 2022 ซึ่งจะเป็นโม่แข้งในรอบเพลย์ออฟ
ย้อนกลับไปก่อนหน้านั้น ทัวร์นาเมนต์เริ่มต้นขึ้นด้วยการจับคู่ตัดเชือกระหว่าง 28 ทีมแรงกิ้งต่ำที่สุดของทวีปในรอบแรกเพื่อคัดเหลือ 14 ทีมโดย 14 ทีมดังกล่าวจะถูกนำไปรวมกับอีก 26 ทีมแรงกิ้งสูงสุดของทวีปก่อนจะแบ่งการแข่งขันเป็น 10 กลุ่มโดยมีกลุ่มละ 4 ทีม
10 ชาติแชมป์กลุ่มกรุยทางสู่รอบคัดเลือกรอบที่ 3 โดยไม่มีที่ว่างให้รองแชมป์กลุ่มแต่อย่างใด
จากนั้นจับสลากประกบคู่ 10 ชาติแชมป์กลุ่มดังกล่าวโดยฟาดแข้งแบบน็อคเอาท์ เหย้า-เยือน และ 5 ทีมที่ชนะคว้าโควต้าผ่านเข้าไปเล่นใน ฟุตบอลโลก 2022 รอบสุดท้ายอัตโนมัติ
อัลจีเรีย, แคเมรูน, ดีอาร์ คองโก, อียิปต์, กานา, มาลี, โมร็อคโค, ไนจีเรีย, เซเนกัล และ ตูนิเซีย คือ 10 ทีมชาติในฐานะแชมป์กลุ่มดังกล่าวซึ่งจะมีเพียง 5 ทีมในนี้เท่านั้นที่จะได้ตั๋ว เวิลด์คัพ รอบสุดท้าย
เอเชีย (เอเอฟซี)
ฟุตบอลโลก รอบคัดเลือกโซนเอเชีย แบ่งการแข่งขันออกเป็น 4 กลุ่มโดยจับเอา 12 ทีมชาติแรงกิ้งต่ำที่สุดออกสตาร์ทฟาดแข้งในรอบแรก ตามด้วยรอบที่ 2 ซึ่งมีทั้งหมด 40 ทีมชาติแบ่งเป็น 8 กลุ่ม กลุ่มละ 5 ทีมโดย กาตาร์ ชาติเจ้าภาพร่วมโม่แข้งในรอบคัดเลือกนี้ด้วยเช่นกันเมื่อ เอเอฟซี ใช้ทัวร์นาเมนต์นี้เป็นรอบคัดเลือกของ เอเชียน คัพ 2023 ด้วยเช่นเดียวกัน
กาตาร์ ลงเอยด้วยฐานะแชมป์กลุ่ม แต่พวกเขาได้โควต้าที่นั่ง ฟุตบอลโลก รอบสุดท้ายอยู่แล้วในฐานะชาติเจ้าภาพ โควต้าจึงกลายเป็น 7 แชมป์กลุ่มกับ 5 ทีมรองแชมป์กลุ่มผลงานที่ดีที่สุดผ่านเข้าไปเล่นในรอบที่ 3
รอบคัดเลือกรอบที่ 3 แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มโดยมีกลุ่มละ 6 ทีมโดยจะฟาดแข้งไปจนถึงเดือนมีนาคม 2022 นี้ ทีมชาติที่จบรอบนี้ด้วยตำแหน่งแชมป์และรองแชมป์กลุ่มคว้าตั๋วสู่ ฟุตบอลโลก 2022 อัตโนมัติ ขณะที่ทีมอันดับที่ 3 ของแต่ละกลุ่มจะถูกจับชนกันในรอบเพลย์ออฟ ผู้ชนะของรอบนี้จะผ่านเข้าไปเล่นในรอบ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ เพลย์ออฟ กับทวีปอื่นเป็นลำดับต่อไป
ทั้งนี้ การแข่งขันในรอบเพลย์ออฟ รอบที่ 4 จะถูกตัดสินกันในนัดเดียวในเดือนพฤษภาคมหรือมิถุนายน 2022
อเมริกาเหนือ และอเมริกากลาง (คอนคาเคฟ)
โซนคอนคาเคฟได้โควต้า 3 ที่นั่งอัตโนมัติสำหรับ ฟุตบอลโลก รอบสุดท้ายโดยมีอีก 1 ที่นั่งสำหรับการเพลย์ออฟข้ามโซน อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ เพลย์ออฟ
พวกเขาจับเอาทุกชาติยกเว้นทีมแรงกิ้งท็อป 5 โดยมีทั้งหมด 30 ทีมฟาดแข้งกันตั้งแต่รอบแรก แบ่งเป็น 6 กลุ่ม กลุ่มละ 5 ทีม แชมป์ของแต่ละกลุ่มผ่านเข้าไปเล่นในรอบที่ 2 แบบน็อคเอาท์ เหย้า-เยือน เพื่อผ่านเข้าสู่รอบที่ 3 ซึ่งมีทีมแรงกิ้งท็อป 5 รออยู่
ในรอบที่ 3 จะเป็นการแข่งขันแบบลีก ทั้ง 8 ทีมพบกันหมดในรูปแบบเหย้า-เยือนคิดเป็นทั้งหมด 14 เกมโดยจะไปสิ้นสุดในเดือนมีนาคม 2022 โดยทีมที่จบด้วยอันดับที่ 1-3 คว้าตั๋ว ฟุตบอลโลก รอบสุดท้ายทันที ขณะที่ทีมอันดับที่ 4 ตัดเชือกในรอบ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ เพลย์ออฟ
สหรัฐอเมริกา, เม็กซิโก, แคนาดา และ ปานามา ดูจะจบด้วยท็อปโฟร์เป็นที่แน่นอน เหลือเพียงแต่การขับเคี่ยวการันตีอันดับที่ 1-3 เท่านั้นเพื่อที่นั่งแบบอัตโนมัติ
โอเชียเนีย (โอเอฟซี)
ทวีป โอเชียเนีย ไม่เคยได้สิทธิ์การันตีโควต้า ฟุตบอลโลกรอบสุดท้าย แต่อย่างใด ทีมแชมป์ของโซนนี้ยังต้องแบกรับภารกิจต่อเนื่องในรอบเพลย์ออฟกับทีมต่างทวีป ก่อนหน้านี้พวกเขาถูกจับดวลกับทีมจาก เอเชีย ก่อนที่จะกลายเป็นรอบ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ ในปัจจุบัน
พิษจาก โควิด-19 ดูจะเล่นงาน โอเอฟซี อย่างหนักจนทำให้พวกเขาไม่สามารถจัดการแข่งขันตามโปรแกรมที่วางไว้ได้ สถานการณ์ล่าสุดเมื่อกันยายน 2021 โอเอฟซี ได้ประกาศอย่างเป็นทางการว่าไม่สามารถจัดคิวเตะในรอบคัดเลือกได้โดยคาดการณ์ว่าพวกเขาจะโยกโปรแกรมไปหวดที่ กาตาร์ ทั้งหมดในเดือนมี่นาคม 2022 แทนที่
จนถึงเวลานี้ยังคงต้องรอการยืนยันอย่างเป็นทางการจากฝ่ายจัดการแข่งขัน ถึงรูปแบบการแข่งขัน กำหนดการที่ชัดเจนต่อไป โดยท้ายที่สุดทีมที่ได้แชมป์ในโซน โอเชียเนีย จะลงเอยด้วยการผ่านเข้าไปเล่นในรอบเพลย์ออฟ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ ซึ่งขาประจำก่อนหน้านี้คือ นิวซีแลนด์ หลัง ออสเตรเลีย แยกตัวไปสังกัด เอเอฟซี ตั้งแต่ปี 2005 เป็นต้นมา
รอบเพลย์อออฟ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์
ฟุตบอลโลก รอบเพลย์ออฟ อินเตอร์-คอนเฟเดเรชันส์ เป็นการชิงตั๋วใบสุดท้ายเพื่อผ่านเข้าไปเล่นใน เวิลด์คัพ
รอบดังกล่าวจะเริ่มต้นฟาดแข้งในเดือนมิถุนายน 2022 หลังจากที่ได้ 29 ทีมการันตีสิทธิ์เป็นที่เรียบร้อยซึ่งจะเหลืออีก 2 ที่นั่งสำหรับการชิงดำระหว่างทวีป
ทีมที่ผ่านเข้ามาเล่นในรอบนี้คือผู้ชนะในการคัดเลือกเพลย์ออฟรอบที่ 4 โซนเอเชีย, ทีมที่จบอันดับที่ 4 ของโซนอเมริกาเหนือ, ทีมที่จบอันดับที่ 5 ของโซนอเมริกาใต้ และแชมป์โซนโอเชียเนีย
รูปแบบการแข่งขันคือการแบ่ง 4 ทีมดังกล่าวออกเป็น 2 สาย แข่งขันกันแบบเหย้า-เยือน ผู้ชนะจะคว้าตั๋วสู่ กาตาร์ 2022 ทันที